Według badania przeprowadzonego przez naszą ekspertkę dr Joannę Clifton-Sprigg, Joela Carra, dr Sunčicę Vujić i dr. Jonathana Jamesa, po brytyjskim referendum w sprawie opuszczenia Unii Europejskiej w Anglii i Walii odnotowano wzrost ilości przestępstw na tle nienawiści o 15-25 procent.
W Wielkiej Brytanii za przestępstwo na tle nienawiści uważa się każde wykroczenie, które jest postrzegane przez ofiarę lub inną osobę jako motywowane niechęcią lub uprzedzeniami związanymi z cechami osobniczymi takimi jak rasa, pochodzenie etniczne, religia lub wierzenia, orientacja seksualna, niepełnosprawność czy transpłciowa tożsamość.
Wzrost przestępczości na tle rasowym i religijnym odnotowano głównie w ciągu trzech miesięcy od referendum i był on wyższy na terenach, gdzie poparto Brexit. Wzrost ten mógł być jednak skorelowany z głosowaniem, a nie wywołany przez nie. Innymi słowy, mogły pojawić się ekonomiczne i polityczne czynniki, które wywołały zarówno poparcie dla Brexitu, jak i zmianę poziomu przestępczości.
Referendum mogło także spowodować zwiększoną zgłaszalność przestępstw z nienawiści przez ofiary jak i świadków lub dokładniejsze raportowanie ich przez policję. Zainteresowanie mediów społecznościowych tym tematem mogło wzmocnić te zjawiska. W badaniu wykorzystuje się dane z różnych źródeł, aby wyeliminować wpływ takich potencjalnych zjawisk na wyniki.
Poniższe wykresy prezentują faktyczny oraz „syntetyczny” poziom przestępczości na tle nienawiści na obszarach, które poparły opuszczenie Unii Europejskiej oraz pozostanie w niej. Dane dotyczące innych rodzajów przestępczości zostały wykorzystane do stworzenia sztucznego, kontrolnego wskaźnika przestępczości na tle nienawiści, aby oszacować, jak rozwijałaby się tego rodzaju przestępczość, gdyby nie odbyło się referendum. Faktyczny wskaźnik przestępczości i stworzony przez autorów „syntetyczny” wskaźnik, dają bardzo podobne wyniki przez trzy lata przed referendum, a po referendum, w lipcu 2016 roku, następuje nagły wzrost faktycznego wskaźnika przestępstw z nienawiści w stosunku do wskaźnika syntetycznego. Wzrost ten jest bardziej widoczny na obszarach, które poparły opuszczenie Unii.
Wnioski
Wzrost przestępstw z nienawiści po referendum w sprawie Brexitu wskazuje, że jego wynik wywołał szok informacyjny, który z kolei prowadził do reewaluacji społecznej tolerancji na rasistowskie zachowania i sprowokował niektóre osoby do popełniania takich przestępstw. Tymczasowość tego wzrostu pokazuje z jednej strony, że normy społeczne mogą zmienić się szybko, a z drugiej także to, że takie zmiany nie muszą się utrzymywać. Warto także nadmienić, że Home Office, czyli brytyjski odpowiednik Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, odnotował w tym okresie wzrost przestępstw na tle nienawiści rzędu 40% w stosunku do lipca poprzedniego roku. Związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy referendum a wzrostem tego rodzaju przestępczości jest więc słabszy, niż mogły wskazywać czyste statystyki, mimo to jest on jednak znaczący.
Media społecznościowe odegrały pewną rolę w podsycaniu wzrostu tego rodzaju przestępczości, pojawiły się też kampanie potępiające te zachowania. Co więcej, zaledwie miesiąc po referendum rząd zalecił prokuratorom wnioskowanie o wyższe kary dla sprawców przestępstw z nienawiści. Obiecano także przeznaczyć dodatkowe środki i wzmocnić działania mające na celu ochronę instytucji religijnych, które mogły być szczególnie narażone na ataki.
Połączenie tych czynników zwiększyło potencjalny koszt popełniania przestępstw z nienawiści i łamania norm społecznych, co może wyjaśniać krótkotrwałość odnotowanego wzrostu przestępczości.
Więcej o badaniu oraz o zależności między wzrostem przestępczości na tle nienawiści a strukturą lokalnej populacji a także o wpływie zaskakujących wydarzeń na przestępczość można przeczytać w artykule, który ukazał się po angielsku na stronie Economics Observatory.
