Stanowisko grupy eksperckiej Dobrobyt na Pokolenia
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej nie prowadzi polityki gospodarczej – to zadanie rządu. Ale Prezydent dysponuje narzędziami realnego wpływu: twardymi – jak prawo weta, i miękkimi – jak autorytet, zdolność do inicjowania debaty, soft power i mandaty zaufania społecznego. Jako jedyny wybierany bezpośrednio przez ponad 29 milionów obywateli, Prezydent ma moralny i instytucjonalny obowiązek kształtować kierunek rozwoju państwa, również w wymiarze gospodarczym.
Dlatego przedstawiamy pięć najważniejszych zadań gospodarczych, które – naszym zdaniem – nowy Prezydent powinien podjąć od pierwszego dnia urzędowania.
1. Obrona usług publicznych i odpowiedzialności budżetowej
Prezydent powinien wetować ustawy, które tworzą dziury w finansach publicznych – poprzez generowanie nowych, stałych wydatków bez pokrycia w większych podatkach lub poprzez obniżanie wpływów państwa bez odpowiedniej zmiany w wydatkach publicznych. Przykłady? Kolejne dodatki emerytalne uchwalane bez wskazania źródeł finansowania czy pomysły na cięcia składek zdrowotnych, które osłabiają i tak już napięty system opieki zdrowotnej.
To są działania nieodpowiedzialne i szkodliwe. Osłabiają one jakość usług publicznych – szczególnie w ochronie zdrowia i edukacji – a przecież to właśnie one budują zaufanie obywateli do państwa. Sprawne, dostępne i dobrze finansowane usługi publiczne są fundamentem spójności społecznej i siły wspólnoty. To nie luksus – to konieczność.
Natomiast, nierozsądne powiększanie długu publicznego może oznaczać przerzucanie kosztów finansowania wydatków na przyszłe pokolenia. Prezydent, jako najwyższy przedstawiciel instytucji państwowych, ma stać na straży usług publicznych i budżetu. Musi bronić ich przed dewastacją finansową i politycznym populizmem.
2. Promocja Polski i dyplomacja gospodarcza
Polska ma dziś swój moment. Jesteśmy na okładkach międzynarodowych mediów – jak choćby The Economist – jako kraj, który łączy rozwój gospodarczy z geopolityczną wiarygodnością. Ale ten moment nie będzie trwał wiecznie. Trzeba działać – tu i teraz.
Prezydent powinien być ambasadorem polskiej gospodarki: promować nasze firmy, wspierać ekspansję eksportową, wzmacniać relacje gospodarcze z partnerami strategicznymi. Nie tylko z przywódcami, ale też z inwestorami, organizacjami biznesowymi, mediami i opinią publiczną za granicą.
Dwa kluczowe obszary:
- Ukraina: Odbudowa tego kraju to wyzwanie, ale i szansa rozwojowa dla Polski. Prezydent powinien wziąć udział w kształtowaniu ram porozumienia pokojowego oraz wspierać udział polskich firm w odbudowie ukraińskiej infrastruktury, instytucji i gospodarki.
- USA i UE: Konieczna będzie rola Prezydenta jako stabilizatora relacji transatlantyckich – zwłaszcza w kontekście powrotu Donalda Trumpa i jego nieprzewidywalnej polityki celnej. Wojna handlowa może kosztować Polskę miliardy złotych i tysiące miejsc pracy. Tu potrzebna jest dojrzała, przewidywalna i merytoryczna prezydentura.
3. Niezależność wymiaru sprawiedliwości
Stan sądów w Polsce to bariera rozwojowa. Trzeba to powiedzieć wprost. Sędziowie pod presją polityczną, skrajnie upolitycznione instytucje, dramatyczna przewlekłość postępowań – to wszystko odstrasza inwestorów, komplikuje życie przedsiębiorcom i odbiera obywatelom poczucie sprawiedliwości.
To nie tylko kwestia moralna – to infrastruktura państwa prawa, która jest warunkiem rozwoju gospodarczego.
Prezydent powinien:
- aktywnie wspierać ustawy wspierające niezależność wymiaru sprawiedliwośći,
- współpracować z rządem przy odbudowie niezależności sądów i instytucji takich jak KRS czy TK,
- patronować inicjatywom służącym usprawnieniu postępowań sądowych i poprawie dostępności wymiaru sprawiedliwości.
4. Odpolitycznienie instytucji państwa – NBP, RPP, spółki Skarbu Państwa
Ostatnie lata pokazały, co dzieje się, gdy niezależne instytucje państwowe stają się zakładnikami partyjnych interesów. Decyzje Rady Polityki Pieniężnej i prezesa NBP były dyktowane kalendarzem wyborczym, a nie analizami makroekonomicznymi. Efekt? Jedne z najwyższych stóp procentowych i najwyższa inflacja w UE. Mieszkańcy Polski płacili podwójnie – wyższymi ratami kredytów i drożejącymi produktami.
Prezydent powinien:
- promować odpolitycznienie kluczowych instytucji gospodarczych, zaczynając od NBP i RPP,
- wspierać depolityzację spółek Skarbu Państwa i proces wyłaniania ich zarządów na podstawie kompetencji, nie lojalności,
5. Budowanie konsensusu wokół strategicznych reform
Okres następnej prezydentury obejmie resztę kadencji obecnego sejmu i większość kolejnego. Do tego w wypadku reelekcji, nowy prezydent będzie współpracował z sejmami trzech kadencji. Daje mu to szczególną perspektywę i szansę na nadzorowanie reform, które wymagają dłuższego czasu na wdrożenie i wydanie owoców, niezależnie od bieżących wahań sondaży czy zmieniających się koalicji rządowych.
W obliczu wielkich wyzwań – transformacji energetycznej, zmian demograficznych, cyfryzacji – Polska potrzebuje stabilnych, długofalowych rozwiązań, nie populistycznych zwrotów akcji co cztery lata.
Prezydent ma unikalną pozycję do budowania porozumienia ponad podziałami – zarówno politycznymi, jak i społecznymi. To on może patronować debacie o reformach emerytalnych, środowiskowych, podatkowych, zdrowotnych czy edukacyjnych. To on może nadawać im wagę państwową, a nie tylko partyjną, i promować głosy wszystkich środowisk, dla których te reformy są ważne.
Poparcie dla Rafała Trzaskowskiego
Mając na uwadze powyższe wyzwania i potrzeby, uważamy, że Rafał Trzaskowski jest kandydatem, który najlepiej rozumie znaczenie roli Prezydenta jako strażnika usług publicznych, stabilności finansowej, jakości instytucji i strategicznego rozwoju państwa.
Jego doświadczenie, styl przywództwa, umiejętność współpracy i zakorzenienie w europejskich wartościach czynią go politykiem zdolnym do odpowiedzialnego pełnienia tej roli.
Dlatego zachęcamy wszystkich obywateli do oddania głosu na Rafała Trzaskowskiego w nadchodzących wyborach prezydenckich. To głos na prezydenturę kompetentną, nowoczesną i odpowiedzialną – dokładnie taką, jakiej dziś Polska potrzebuje.
Teksty takie jak ten powstają dzięki wsparciu naszych patronów. Jeśli nasza misja jest Ci bliska, możesz zostać jednym z nich lub zachęcić do tego znajomych.