Nasz ekspert poruszył pięć zagadnień związanych z emerutyrami:
1. Nowe Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) to niestety ponury żart. Będą zapewniać wypłaty tylko przez pierwsze 10 lat emerytury. Wyobraźcie sobie, że w jakimś kraju demokracji zachodniej polityk proponuje wprowadzenie systemu obniżki emerytur w wieku 70 lat – wtedy, gdy Wasze wydatki na leki wyraźnie rosną a oszczędności się kończą. Dla takiego polityka ta propozycja oznaczałaby natychmiastowy koniec kariery. U nas rozmawia się o PPK jakby one miały jakikolwiek sens.
2. System, czyli nasz „kontrakt międzypokoleniowy”, powinien działać tak, aby młodzi Polacy nie musieli myśleć o swoich emeryturach. Niestety, rząd regularnie łamie ten kontrakt. W szczególności: obecne pokolenie 30-50 latków dopłaca do emerytur z podatków. W przyszłości nasze prawa do emerytur będą oparte tylko o składkę. Czyli nasz udział w przyszłym PKB będzie mniejszy niż udział w PKB obecnych emerytów.
3. Likwidacja OFE, ich wcześniejsze liczne grzechy, nieracjonalne zmiany wieku emerytalnego i żart jakim jest PPK wskazują, że palącą potrzebą w Polsce jest powołanie niezależnego od rządu regulatora rynku emerytur. Takie urzędy istnieją już w krajach z nawet dużo lepiej utrwalonymi instytucjami – np. w Wielkiej Brytanii.
4. Emerytura obecnych 20-30 latków wyniesie około 40% ostatnich zarobków. Co zrobić aby była wyższa? Łatwo powiedzieć: oszczędzać samemu. ale wielu Polaków nie ma takiej możliwości. Są dwa inne sposoby: naciskać na rząd, aby powołał regulatora, który „domknie” system. To się zdarzyło rok temu w UK, gdzie akademicy z powodu deficytu emerytalnego ogłosili strajk. Drugi sposób to pobierać emeryturę krócej i odłożyć więcej dłuższą pracą. Pięć dodatkowych lat pracy to emerytura większa o 1/3. Do tego trzeba uporządkować rynek pracy, aby chętni do pracy nie byli „wypychani” na emeryturę przez pracodawców.
5. Ogromnym wyzwaniem w najbliższych latach będzie transformacja rynku pracy w związku z robotyzacją i AI (sztuczną inteligencją). Czy roboty powinny być opodatkowane tak, aby dorzucały się do naszych emerytur? To pytanie które coraz częściej powinniśmy sobie zadawać i o nim dyskutować!
A Wy? Martwicie się o emeryturę?
Audycji można odsłuchać na stronie Polskiego Radia, lub pobrać plik z naszej strony.
